maak plaats voor de nieuwe (CO2-arme!) economie

Innovatief consultancybureau Greenfish bracht dit jaar meer dan 250 gelijkgestemden samen in hartje Brussel voor de derde editie van de Green Mind University. Waarover we gelijkgestemd zijn? Elk van die 249 andere bevlogen mannen en vrouwen gelooft net als ik dat de transitie naar een koolstofarme economie sneller moet en kán. Tijdens het event werden tal van innovatieve ideeën uitgewisseld rond duurzame mobiliteit, energie en circulaire economie. En wat blijkt: veel oplossingen zijn al voorhanden om de transitie in een stroomversnelling te brengen.

groeien en (be)grenzen

Onze moderne economie is gekenmerkt door een onuitputtelijke drang naar groei. We willen altijd maar meer en beter, kost wat kost, over grenzen heen. En waar heeft dat ons gebracht? We zijn goed op weg naar een wereldburgerschap met een globale handelsmarkt waar de sky letterlijk the limit is. Maar zodra er ergens een hindernis opduikt, neemt niemand zijn verantwoordelijkheid. We wijzen met de vinger naar elkaar of sluiten collectief onze ogen, zowel voor de oorzaak als de gevolgen.

Ik vind het frappant dat er nog altijd klimaatontkenners rondlopen op deze planeet. Burgerlijk ingenieur en sociaal activist Olivier Vermeulen pleit terecht voor een mindset shift: we moeten het klimaat niet proberen te veranderen, maar juist ons economisch systeem hervormen. En dat begint bij acceptatie. Want om het in de woorden van Olivier te zeggen: ‘We forget that we have limits we need to accept.’ We moeten onze grenzen aanvaarden en inzetten op ‘degrowth’, waarbij we de consumptiemaatschappij in vraag stellen en een sociaal, maatschappelijk en ecologische meerwaarde nastreven in plaats van louter financiële winst. Door samen te werken. Door te werken met en voor elkaar, binnen de grenzen van onze planeet.

niet alleen maar samen

Laat het duidelijk zijn dat niemand de transitie naar een betere, duurzamere wereld in zijn eentje kan trekken. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar dat is het zeker niet. ‘To win or lose the climate game is a question of mindsets and the innovation power in boardrooms and executive suites’, stelt Erik Rasmussen, de CEO van adviesbureau Sustainia. Als in: Leiderschap is essentieel voor verandering – maar niet alleen van de klassieke managers en bestuurders. Stakende scholieren zoals Greta en Anuna zijn ook leiders. Zij hebben misschien wel meer mensen in beweging gebracht dan welke CEO of politicus ook.

Lennert Rasking van bouwgroep Besix vat het voor mij mooi samen: ‘Impact on a scale is a combination of actions.’ Elk individu heeft de keuze om iets te doen. Iets wat binnen zijn of haar mogelijkheden ligt. We moeten blijven geloven dat alle beetjes helpen. Elke stap in de goede richting is er een.

economie en ecologie versmelten

Klimaatverandering hoeft niet als een donkere wolk aan de hemel te staan. Met de juiste ingesteldheid en genoeg initiatiefnemers kunnen we de risico’s van het klimaatprobleem omzetten in opportuniteiten en enorm veel kansen creëren. Daarvoor moeten we inzetten op kennisdeling en samen oplossingen bedenken. Op de Green Mind University werd er volop gepleit voor een holistische aanpak waarin mensen en bedrijven samen werken aan een duurzame toekomst, met respect voor elkaar en de natuur.

Sven Jense noemt het de ‘new nature economy’. De natuur wist namelijk al lang te overleven voordat wij om de hoek kwamen kijken. ‘Regenerating nature is reversing climate change.’ Sven richtte Project Drawdown op, een internationale samenwerking tussen ondernemers en financiers om de CO₂-balans te herstellen en klimaatopwarming terug te dringen.

Ook de stichting voor duurzamere land- en bosbouw reNature gelooft dat de natuur ons zelf oplossingen aanreikt. Haar studie van de aardse kringloop leidde tot ‘regenerative agroforestry’: een landbouwtechniek die natuur herstelt en gewassen, dieren en bomen combineert in plaats van vast te houden aan de monocultuur. De ‘agroforests’ van reNature verhogen niet alleen de biodiversiteit maar ook de bodemkwaliteit en het rendement van de gewassen.

Andere start-ups en organisaties maken dan weer dankbaar gebruik van alle rotzooi die we op aarde achterlaten. Met zijn waste-to-energy-aanpak maakt het Franse Plastic Odyssey bijvoorbeeld boten en brandstof van plasticafval uit de oceaan. Onderzoeksbureau Shecco helpt bedrijven om CO₂ om te zetten tot energie. Belgisch afvalbedrijf Renewi recycleert restmaterialen tot grondstoffen en ondersteunt zo de circulaire energie.

En zo kan ik nog wel even doorgaan. Als we bereid zijn om actie te ondernemen, dan kunnen we echt iets bereiken. We kunnen blijven palaveren over klimaatverandering, of we kunnen ervoor kiezen om vooruit te kijken. Risico’s te nemen. Zoveel innovatieve en schaalbare oplossingen liggen voor het grijpen. Kijk zeker eens op platformen als Goexplorer.org, Ecco Nova, Solar Impulse en Project Drawdown ter inspiratie. Zij vinden, verbinden en ondersteunen innovatieve oplossingen die er vandaag al zijn. Waar wacht je nog op?