sign o’ the times: een hommage aan david bowie en #fucklivingonmars

2016: de make sense-baseline ‘fuck living on Mars’ is een feit. Niet toevallig blaast David Bowie in datzelfde jaar op 69-jarige leeftijd z’n laatste adem uit. Vandaag brengen wij hommage aan de artiest die ons ook na z’n dood de tekens van de tijd blijft tonen. 

blackstar

Flashback naar zes jaar geleden. Twee dagen voor z’n dood brengt Bowie ‘Blackstar’ uit. Zijn vijfentwintigste en laatste studioalbum waarmee hij afscheid neemt van het leven. Tegelijkertijd ook een plaat die zijn dood overstijgt, net als de rest van z’n onsterfelijke oeuvre. Voor ons blijft hij dan ook springlevend. Of althans de muzikale creativiteit die zijn leven en carrière tekende. En waarbij hij steeds een vinger aan de pols hield van de heersende tijdsgeest.

In de videoclip van Blackstar’s titelsong zien we een ruimtepak in een maanlandschap. Met het kale landschap dat ten prooi valt aan een zonsverduistering geeft Bowie uiting aan zijn angst voor het einde van de wereld. Het ruimtepak, met daarin een geraamte, staat symbool voor z’n nakende dood. Een aangrijpende video. Met op het einde een hoopvolle boodschap: de schedel van het geraamte is bezet met edelstenen. Met een vette knipoog naar ‘For the Love of God’ van kunstenaar Damien Hirst, voegt de iconische David Robert Jones een extra betekenis toe aan zijn song. Want als mensen je herinneren, blijf je leven. Creativiteit overwint de dood, ook die van de planeet.

can you hear me, major tom?

Flashback naar 50 jaar geleden. Het ruimtepak in de videoclip van Blackstar refereert aan Major Tom uit ‘Space Oddity’. Dit tweede studio-album uit 1969 covert twee belangrijke thema’s die overal opdagen in Bowie’s muziek. Zo is er zijn fascinatie voor technologie, maar bezorgdheid over de toestand van de planeet. Waaronder de dodelijke impact van de ruimtevaarttechnologie.

Space Oddity vertelt dan ook het verhaal van een astronaut die het contact verliest met de aarde, de ground control. Om enkel nog machteloos toe te kijken: ‘sitting in my tin can (…), planet earth is blue and there is nothing I can do’. Een duidelijke verwijzing naar de iconische ‘Earthrise’-foto, gemaakt op Kerstmis 1968 tijdens de Apollo 8-ruimtemissie – de eerste bemande maanmissie. Op deze meest gedeelde en gereproduceerde foto aller tijden rijst de aarde op boven het levenloze landschap van de maan, als een zon aan de horizon. Hét bewijs dat Bowie wel degelijk de relevantie vatte van de populaire beeldcultuur. Ook in het ecologische bewustzijn dat toen wereldwijd de kop opstak. 

voorbij technologische en culturele grenzen

1972. Het vijfde studioalbum komt uit, ‘the Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars’. Prominente thema’s: Bowie’s angst voor het voortbestaan van de aarde én z’n hoop op het overleven van de mensheid. In het openingsnummer ‘Five years’ waarschuwt hij dan ook dat ‘earth was really dying’. Tijdens de Koude Oorlog was het vooruitzicht van een kernoorlog nooit ver weg. En steeg de angst voor overbevolking samen met die voor een ecologische crisis. 

Ondanks alles straalt het album iets optimistisch uit. Bowie capteert als geen ander de gespannen verwachtingen van zijn generatie. Balancerend op de drempel van nieuwe technologische ontwikkelingen en het doorbreken van traditionele culturele grenzen. Het is Bowie’s iconische alter ego, de androgyne rockster Ziggy Stardust, die alles zo mooi samenvat. En die z’n leven zin geeft met z’n passie voor muziek, maar uiteindelijk ten onder gaat aan zijn eigen succes: ‘he took it all too far, but, boy, could he play guitar’.

#fucklivingonmars: duurzaam ondernemen doe je hier, en zo

De dood van Bowie betekende een hernieuwde belangstelling voor de ruimte. En een kans voor de winnaars van disruptieve technologieën om hun kennis en expertise in te zetten – en het leven op Mars voort te zetten. Daarom zeggen wij: ‘fuck living on Mars’. Net als Bowie. Die onder andere in ‘Life on Mars?’ z’n twijfels uit over de rode planeet. En zich afvraagt of het leven daar zoveel beter is.

Doet ons dat trouwens niet verdacht goed denken aan de verhalen van vorige generaties over de hemel als plek voor een beter leven? En is het gras aan de andere kant van de heuvels wel degelijk altijd groener, Ramses Shaffy en Liesbeth List? Hoe het ook zij: angst is van alle tijden, net als hoop. Duurzame ondernemers weten wat hen te doen staat: de eigen angsten onder ogen zien. Risico’s detecteren. En met de nodige voorzorgen hun bedrijvigheid verder zetten. Loskomen van bedreigende ontwikkelingen. Duurzaam ondernemen, en wel hier. Om zo een constructieve bijdrage te leveren aan een duurzame wereld. Hoopvol, toch?

ook Zit er ook (rock)muziek in jouw duurzaamheidsverhaal?
Vraag het aan Jo.

Als duurzaamheidsconsultant verkent hij de context van je bedrijf, en staat even stil bij je ambitie, strategie en de kansen voor je duurzaamheidsverhaal. En ook al is hij zelf geen rockgod (alhoewel), als het even meezit, laat hij met plezier Bowie uit de boxen schallen.

(Video)meeten?
Stuur ‘m een mailtje.
Of bel ‘m even via 09 336 78 93.